KIÊU HÃNH VÀ ĐỊNH KIẾN
Khi đi nhiều nơi, gặp bạn bè từ nhiều nền văn hóa, tôi cứ mãi trăn trở một câu hỏi, tại sao người Việt buồn thế? Nếu có thứ hạng chỉ số nỗi buồn chắc rằng người Việt sẽ giành thứ hạng cao nhất. Nỗi buồn đến mức than van thấm đẫm trong văn thơ, trong hò vè, trong âm nhạc, trong các thể loại dân ca…đến cả trong nhưng câu chuyện trà dư tửu hậu, trong những giao tiếp hàng ngày… và đặc biệt buồn thê thiết não nùng trong những bài hát ru của bà của mẹ…Ngoại trừ những bài hát hay văn thơ của một thời cách mạng lại ở một thái cực khác – hùng tráng đến mức kích động, bi tráng đến mức hận thù.
Người Việt buồn, tôi buồn, đàn ông Việt Nam buồn có lẽ bởi vì phụ nữ Việt rất buồn. Khi những người mẹ buồn thì làm sao tạo ra một gia đình tràn đầy năng lượng và vui vẻ? Vậy tại sao phụ nữ Việt lại thường đắm chìm trong nỗi buồn than chán chường như vậy? Vì họ mắc kẹt giữa định kiến và sự phát triển tự nhiên của cuộc sống, họ không phân biệt được quyền và trách niệm, họ không phân biệt được đâu là hạnh phúc và đâu là hi sinh? Đâu là nỗi buồn và đâu là lệ thuộc? Đâu là chịu đựng và đâu là tự do?…Họ bế tắc vì họ đang lẫn lộn các khái niệm trong đời sống tinh thần nội tâm của chính mình…
Một dân tộc sẽ không thể phát triển nếu không có đủ năng lượng tích cực, sẽ không thể ngẩng đầu tự hào nếu trong nội tâm dân tộc ấy không có niềm vui. Vậy thì hỡi những người phụ nữ Việt, những người mẹ của dân tộc này, xin hãy ngưng lấy hi sinh làm tự hào, hãy ngưng coi lệ thuộc là niềm an ủi, hãy ngưng dùng sự cam chịu để đổi lấy sự ấm êm giả tạo như lấy lớp nệm nhung mong manh mà trải trên những mảnh vỡ thủy tinh, hãy ngưng coi những tổn thương tinh thần như là trách nhiệm. Những lũy tre làng từ ngàn xưa nay đã không còn nữa, thế giới đã phẳng còn mong manh, chỉ qua một giấc ngủ trên máy bay là bạn đã ở bên mặt kia của trái đất…Chẳng điều gì có thể cản ngăn phụ nữ yêu mình và yêu đời, chẳng định kiến nào có thể ngăn phụ nữ tỏa sáng và hạnh phúc, chẳng lý do nào có thể ngăn phụ nữ kiêu hãnh và tự do… trừ khi phụ nữ chỉ mãi muốn tự cuộn đời mình lệ thuộc vào những nỗi buồn được coi như định mệnh…Tất cả chỉ gói gọn trong hai từ, cũng là sự lựa chọn giữa hai thái cực của đời sống, đó là NẮM và BUÔNG.
